معرفی روغن محافظ

به نام خدا

روغن محافظ چیست؟

روغن محافظ (ضد زنگ و خوردگی) در واقع نوعی روانکار به حساب می آید که جهت استفاده به عنوان لایه ی پوششی قطعات فلزی در برابر اکسیداسیون و خوردگی می باشد. روغن ضد زنگ همان Anti-corrosion ها هستند که در صنایع مختلف به منظور حفاظت قطعات فلزی در حین عملیات کاری، جابجایی و نگهداری در انبار، تولید می گردد. از این روغن های صنعتی جهت پوشش داخلی سطوح موتور های بنزینی و دیزلی نیز استفاده می گردد. روغن محافظ از اختلاط چندین روغن پایه مرغوب، به همراه افزودنی‌های مناسب تولید می‌شود؛ این محصول با ایجاد فیلم نازک محافظ در سطح فلز از نفوذ رطوبت، اکسیژن، عوامل اکسیدکننده و نمک جلوگیری می کند و دارای بازدارنده‌های قوی است. به این نحو، از خوردگی و زنگ زدگی قطعات جلوگیری بعمل می آورد.

روغن محافظ( ضد زنگ) به دلیل داشتن فرمولاسیون خاص، لایه ای محافظ در سطوح ایجاد نموده که ارتباط  قطعه با اکسیژن موجود در هوا را قطع می کند این کار موجب جلوگیری از زنگ زدگی و خوردگی قطعات می شود.

 این روغن، در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی کلیه قطعات حساس با آلیاژهای مختلف از جمله: فولاد، آلومینیوم، چدن، گالوانیزه و استیل،محافظ می‌باشد. حدود شش ماه طول عمر مفید این روغن است. وجود مواد Antioxidant و Inhibitory در ترکیب این روغن باعث شده است که به طور قابل ملاحظه‌ای از اکسید شدن و خوردگی قطعه جلوگیری به عمل آورد. ویسکوزیته بسیار پایین یکی از ویژگی‌های بارز این روغن بوده است. به‌طوری‌که کوچک‌ترین اثری، پس از آغشته شدن قطعه به‌وسیله آن از خود به‌جا نگذاشته و رطوبت اطراف خود را به نحو مطلوبی دفع می‌نماید.

نحوه عملکرد روغن محافظ

روغن محافظ یک لایه فیلم روانکار عالی روی سطوح فلزات ماشینکاری شده ایجاد می کند و از نفوذ رطوبت، گردو غبار و عوامل محیطی دیگر بر روی سطوح جلوگیری کرده و در نهایت فلزات را از خوردگی، اکسیداسیون و زنگ زدگی محافظت می کند.

یکی از ویژگی های روغن محافظ یا روغن ضد زنگ بکاربردن ترکیبی از مواد و افزودنی های ضد زنگ می باشد که در روغن حل شده اند و هنگام کار این حلال تبخیر می شود و لایه محافظ و پوششی روی قطعات ایجاد می کند.

عملکرد روغن محافظ به این صورت است که پوششی محافظ بین هوا و سطح فلز ایجاد می‌کند. به این ترتیب، از ابزار و قطعات فلزی با آلیاژهای مختلف در مقابل زنگ‌زدگی و خوردگی در طی مراحل ساخت قطعات و سپس نگه‌د‌اری آن‌ها در انبار جلوگیری و محفاظت می‌کند. از همین روی، برای جلوگیری از خوردگی و زنگ ‌زدگی سطوح داخلی موتورهای بنزینی، موتورهای دیزلی، قطعات مورد استفاده در دریا، خشکی و محافظت کوتاه مدت از فلزات با آلیاژهای مختلف از روغن محافظ استفاده می‌شود.

ویژگی‌های روغن محافظ فلزات

ویژگی اصلی این روغن، محافظت در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی کلیه قطعات حساس با آلیاژهای مختلف از جمله فولاد، آلومینیوم، چدن، گالوانیزه و استیل می‌باشد.

خواص روغن ضدزنگ

·       عدم ایجاد اثر لکه روی محصول

·       پوشش دهی مناسب

·       پایداری حرارتی بالا

·       تشکیل امولسیون پایدار

·       محافظت بالا از سطوح فلزی در مقابل خوردگی

·       ثابت بودن مشخصات فنی روغن در زمان استفاده

·       سهولت در پاک شوندگی از سطح ورق با تمام شوینده‌های آلکالینی

کاربرد روغن‌های محافظ

استفاده از روغن های محافظ به عنوان محافظت از قطعات فولادی، آهنی و…از خوردگی در خطوط تولید و یا قطعات انبار است. همچنین استفاده دیگر این روغن به‌عنوان پوشش محافظ به روی ورق‌های پوشش‌دار مانند گالوانیزه و ورق‌های فولادی پس از عملیات، تمپر، نورد سرد می‌باشد.

روش استفاده از روغن‌های ضدزنگ

برای پوشش قطعات می‌توان آن‌ها را به مدت ۳۰ تا ۱۲۰ ثانیه در روغن غوطه‌ور نموده و پس از خارج کردن از محلول، نگهداری کرد. ضمناً می‌توان قطعات را توسط پاشش و یا قلم‌مو نیز پوشش داد. لازم به ذکر است که بهترین روش غوطه‌وری می‌باشد. در پروسه غوطه‌وری آب‌های جدا شده از سطح قطعات در کف مخزن جمع می‌شوند که این آب‌ها را می‌توان پس از مدتی توسط شیری که در پائین مخزن نصب می‌شود، خارج نمود. در صورت نگهداری قطعات در خارج از انبار سرپوشیده، باید آن‌ها را توسط یک کاور ضد آب پوشش داد. باید در نظر داشت که اگر قطعه دارای مجاری و فرورفتگی‌های متعددی باشد، بهتر است با بالا بردن زمان غوطه وری قطعه در مایع محافظ و همچنین ایجاد لرزش، از خروج هوا و آب از داخل مجاری اطمینان حاصل نمود.

انواع روغن محافظ به‌صورت:

•           اسپری

•           روغنی

•           موم

 تولید می‌شوند.

روغن‌های مخصوص محافظت از خوردگی در صنعت مورداستفاده قرار می‌گیرند و بسیار پرمصرف و مهم هستند. از موارد تخریب قطعات تولیدی، خوردگی “زنگ‌زدگی” ناشی از عمل اکسیداسیون قطعات است.

خوردگی قطعات در مراحل مختلف تولید باعث خسارات زیادی می‌شوند از جمله:

1.        خوردگی مواد اولیه قبل از تولید قطعات

2.        خوردگی حین تولید

3.        خوردگی پس از تولید و در زمان انبارداری

4         خوردگی در حین حمل‌ونقل خصوصاً مسیرهای طولانی و غیره

5.        خوردگی حین مصرف قطعات تولید شده

لذا بسته به شرایط روش‌های متنوعی، جهت محافظت از خوردگی انجام می‌شود.

•           پوشش‌های موقت مانند روغن‌کاری

•           پوشش‌های دائمی مانند رنگ زدن قطعات و …

•           بسته‌بندی‌های مناسب لوازم مخصوص و تجهیزات

از روش‌های دیگر برای محافظت از خوردگی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

به عنوان مثال استفاده از:

1.        روغن‌های محافظ خوردگی بر روی سطح قطعات

2.        ممانعت کننده‌های فاز بخار

3.        پوشش‌های موقت سطحی

4.        مواد جاذب رطوبت